Tarsal Tünel Sendromu Nedir?
Tarsal tünel sendromu (TTS), tibial sinirinizin ayak bileğindeki kemik ve bağların arasında tünel gibi bir kanaldan geçerken sıkışmasına bağlı gelişen; ayak tabanında ve ayak parmaklarının altında ağrı, yanma, karıncalanma hatta sinirin sıkışması daha da ilerlerse güçsüzlüğe neden olan bir hastalıktır.
Tarsal Tünel Sendromuna Ne Sebep Olur?
Tarsal tünel sendromu, ayağınızın ve ayak bileğinizin aşırı kullanımı nedeniyle gelişir. Özellikle düz ayak yapısına, daha yüksek kemerli (taraklı ayak) ayak yapısına sahip olanlar, ayak bileği yaralanmasında (burkulma, kırılma gibi), düz tabanlıklı ayakkabı giyenlerde, yoğun ve sık egzersiz yapanlarda, ganglion kisti, kemik çıkıntısı veya sinire yakın lipomlar veya tümörler, hipotroidizm, diyabet veya artrit (eklem iltihabı) gibi durumlar; tibial sinirin bu tünelde (kanalda) sıkışmasına neden olur. Her yaştan insanda görülebilir. TTS gelişmiş kişilerin yarısında ayak bileği burkulması gibi yaralanma öyküsü vardır.
Tarsal Tünel Sendromunun Belirtileri Nelerdir?
- Yanma
- Uyuşukluk
- Karıncalanma, iğnelenme hissi,
- Ayak kaslarında zayıflık.
Genellikle bu belirtiler hareketle ve fiziksel aktiviteyle kötüleşir. Çok ilerlemişse, istirahat halinde de hissedilir.
Tarsal Tünel Sendromu Nasıl Teşhis Edilir?
Romatoloji, fizik tedavi veya ortopedi uzmanına başvurduğunuzda; şikayetleriniz dinlenir ve muayeneniz yapılır. Ayrıca Tinel test (tibial sinire muayenede dokunulduğunda ağrı ve karıncalanmanın olması), elektromyogram (EMG: tibial sinir iletisi ve kas fonksiyonu ölçülür) ve manyetik rezonans görüntüleme (MRI ile ayrıntılı olarak ayak bileğindeki yumuşak dokular, eklem ve kemik yapılar değerlendirilir ve tibial sinirinize baskı yapan kitle, inflamasyon gibi durumlar saptanır) tanıda kullanılır.
Tarsal Tünel Sendromu Nasıl Tedavi Edilir?
- Dinlenme: Birkaç gün veya hafta boyunca. Ayağınızı dinlendirmeniz iyileşmeyi kolaylaştırır.
- Soğuk uygulama: Günde 3-4 kez saat başı 10 dakika soğuk (bir beze sararak buz veya soğutulmuş jel torbaları) uygulanması hem ağrıyı hem de ödemi azaltır.
- Ayak bileğinin elastik bandajı ile ayak bileğine destek sağlanır. Ayak sarkıtılmaksızın altına bir yastık konularak kalp hizasında, ayak uzatılarak dinlendirilmelidir.
- Kortizon olmayan inflamasyon giderici ilaçlar (NSAİİ: diklofenac, naproksin, meloksikam, ibuprofen grubu gibi reçetesiz satılan ilaçlar) mide koruyucu ile 5-7 gün kullanılabilir.
- Düz tabanlık varsa, uygun ayakkabı giyin ve bunu ev içinde de uygulayın.
- Yukarıdaki yaklaşımların yetersiz kaldığı durumlarda, ayak bileğinize alçı veya atel uygulayarak istirahati sağlanabilir.
- Ortez: Kişiye özel ayakkabı kullanımı ile sinir sıkışmasına neden olan hareketler azalır. Yürürken denge sağlayarak ayağın içe doğru kaymasını engeller ve sinirdeki gerilimi azaltır.
- Fizyoterapist eşliğinde yapılan egzersiz ve esnemelerle, ayak kaslarının gücünü ve hareket açıklığını geliştirmek mümkün.
- Steroid tedavisi; ağrı ve inflamasyonu azaltmak için kısa süreli kullanılabilir.
Tüm bu yukarıdaki cerrahi olmayan yöntemler denendikten sonra hala tüm şiddetiyle şikayetler devam ediyorsa, ameliyatla sinirin geçtiği kanal genişleterek sinire olan bası ortadan kaldırılır. Eğer bir kitle baskı yapıyorsa, bu kitle çıkartılır.
Tarsal Tünel Sendromu Nasıl Önlenir?
- Aşırı yaralanmalardan korunmak için egzersizler arasında dinlenin,
- Ayaklarınızı ve ayak bilekleriniz sürekli olarak gerin,
- Egzersizden önce ısının,
- Ayağınıza uygun, destekleyici ayakkabılar giyin.
Prof. Dr. Nuran Türkçapar, Güncelleme Mart-2022)
